"Κάτι πρέπει να γίνει με τα κόμματα" του Γιάννη Κορομήλη

	Σίγουρα δεν είμαστε – και δεν μπορούμε να είμαστε – υπερήφανοι για τα πολιτικά μας κόμματα. Προπάντων τα δύο μεγαλύτερα. Όπως δείχνουν διαχρονικά οι δημοσκοπήσεις, αλλά και οι συνεχώς αυξανόμενη αποχή από τις εθνικές εκλογές και κυρίως, τις ευρωεκλογές. Από την άλλη πλευρά βέβαια δημοκρατία χωρίς κόμματα δεν γίνεται. Δεν επινοήθηκε ακόμα. Η πρώτη δημοκρατία βέβαια δεν είχε κόμματα… Δεν χρειαζόταν να έχει. Οι πολίτες της – της δημοκρατίας της αρχαίας Αθήνας – ήταν όλοι κι όλοι 25.000. Δεν ήταν λοιπόν δύσκολο να συγκεντρώνονται και να αποφασίζουν άμεσα για ειρήνη και πόλεμο, για φόρους και για έργα. Βέβαια στην επικράτεια της ζούσαν 300.000 περίπου άνθρωποι. Όμως πολιτικά δικαιώματα είχε μόνο ένα μικρό ποσοστό τους, γύρω στο 8%. Οι υπόλοιποι δούλοι, αγρότες κλπ. ήταν μονάχα να δουλεύουν. Σήμερα άμεση δημοκρατία σε επίπεδο Επικράτειας δεν μπορεί να εννοηθεί. (Ο Αριστοτέλης είχε γράψει πως η δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα για μικρές κοινωνίες. Για μεγαλύτερες πρότεινε την ολιγαρχία και για ακόμα πιο μεγάλες τη μοναρχία). Κι έτσι εφαρμόζεται η έμμεση ή αντιπροσωπευτική. Χρειάζονται βλέπεις οι διαχειριστές του κράτους, η πολιτική ηγεσία δηλαδή, και η διάμεση (θάταν άκομψο να τους πούμε μεσάζοντες) μεταξύ κοινωνίας και κράτους. Στην πρώτη δημοκρατία στη λήψη των αποφάσεων μπορούσαν να παρεμβαίνουν όλοι πολίτες εκπροσωπώντας ο καθένας τον εαυτό του. Τους επόμενους, περισσότερους από 20 αιώνες, βασιλείς, άρχοντες, φεουδάρχες και οι τούτοις όμοιοι δεν χρειάζονταν τη λαϊκή παρέμβαση, ούτε φυσικά τη γνώμη του λαού με οποιαδήποτε τρόπο εκπεφρασμένη. Δεν χρειαζόταν ούτε και πολιτικούς εκπροσώπους του. Αυτοί… ήξεραν καλύτερα απ’ όλους τα… πάντα και αποφάσιζαν για τα πάντα. Εδώ και δύο περίπου αιώνες εμφανίσθηκε και πάλι στο προσκήνιο η δημοκρατία. Εμφανίσθηκαν και τα κόμματα. Στην αρχή πολεμήθηκαν, στη συνέχεια αγνοήθηκαν, μετά έγιναν αποδεκτά με περιορισμένη κλίμακα δράσης και τέλος ενσωματώθηκαν στο Σύνταγμα. (Υπάρχουν και κόμματα αντισυστηματικά, αντισυνταγματικά, επαναστατικά. Αλλά δεν μιλούμε γι’ αυτά). Ο ρόλος των κομμάτων Τα δημοκρατικά κόμματα αποτελούν βασικό πυλώνα της δημοκρατίας. Έχουν να διαδραματίσουν πρωτεύοντα ρόλο και αρκετούς στόχους να επιτύχουν. Πρωταρχικός τους σκοπός η εξασφάλιση ψήφων στις εκλογές. Κατά συνέπεια επιδιώκουν να αντανακλούν την κοινή γνώμη αντί να τη διαμορφώσουν. Υιοθετούν, τα κόμματα εξουσίας προπαντός, πολυσυλλεκτική στρατηγική και βάζουν τον πραγματισμό πάνω από τις ιδεολογικές αρχές, τις δημοσκοπήσεις πάνω από τη λαϊκή κινητοποίηση. Και προκειμένου να καταλάβουν (ή να διατηρήσουν) την εξουσία χρησιμοποιούν όλα τα προσφερόμενα μέσα. Εμείς, ο λαός, εκλέγουμε τους εκπροσώπους μας από έναν κατάλογο που άλλοι κατάρτισαν (οι ηγεσίες των κομμάτων συγκεκριμένα) κι όχι εμείς. Κι άπαξ και τους εκλέξουμε δεν έχουμε κανέναν τρόπο να απαλλαγούμε από αυτούς. Έστω κι αν αποδειχθούν ανίκανοι, καιροσκόποι, ανέντιμοι… Έστω κι αν το ζητήσει ακόμη και ο αρχηγός του κόμματος τους (μέχρι τις επόμενες εκλογές βέβαια). Ο Αριστοτέλης Παυλίδης και το υψωμένο δάχτυλό του στη Βουλή, ο Γ. Βουλγαράκης και το γνωστό «ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό»(!) και οι όμοιοί τους του Πα.σο.κ αποτελούν λίγες, χαρακτηριστικές πάντως και κραυγαλέες περιπτώσεις. Απαξίωση… Οι εκπρόσωποι και εντολοδόχοι μας παρουσιάζουν μιαν, ευνόητη μεν απαράδεκτη δε, τάση να «ξεχνούν» ότι είναι ακριβώς αυτό, εντολοδόχοι μας και μετατρέπονται, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, σε ειδικούς να… δίνουν εντολές! Πέραν αυτού παρέες και παρεούλες, προσκείμενοι και αντικείμενοι, κομματικές πειθαρχίες και απειθαρχίες, παιχνίδια κομματικά και πολιτικά απομακρύνουν εμάς, τον… εντολέα λαό, από τα κέντρα απόφασης και μας στερούν κάθε δυνατότητα κριτικής και ελέγχου. Πολύ φυσικό λοιπόν να γυρίζουμε και εμείς την πλάτη στους πολιτικούς και στην πολιτική. Οι εντολοδόχοι που γίνονται εντολείς, τα κόμματα που μετατράπηκαν απλά και μόνο σε μηχανισμούς συγκέντρωσης ψήφων στις εκλογές και συγκεντρώνουν άτομα με θεμιτές ή αθέμιτες φιλοδοξίες, με σκοπιμότητες και υστεροβουλίες και ελάχιστους πραγματικούς ιδεολόγους και πολίτες, οδήγησαν στην πλήρη απαξίωση των πολιτικών και της πολιτικής. Κι ακόμα κάτι πιο χειρότερο γιγάντωσαν την διαφθορά που ξεκίνησε μεν από το «κεφάλι» έχει όμως μολύνει κι ένα μεγάλο τμήμα του «κορμού». Με τραγικές συνέπειες για τη χώρα και για όλους μας. Δύο δρόμοι Εδώ που έφτασαν τα πράγματα δύο δρόμοι υπάρχουν: α) Θα εξακολουθήσουμε να «σερνόμαστε» όπως ως τώρα με όλες τις γνωστές όσο και απαράδεκτες συνέπειες β) θα απαιτήσουμε και θα πετύχουμε ριζική «υπέρ του λαού» αλλαγή στο θεσμό των κομμάτων, ανάδειξη όλων των υποψηφίων πολιτικών από τους πολίτες, αναθεώρηση του Συντάγματος τουλάχιστον σε ότι αφορά στις ποινικές ευθύνες πολιτικών (Υπουργών, βουλευτών κλπ) και στα περί ανάδειξης Προέδρου της Δημοκρατίας και πολιτικών και αυστηρότερη νομοθεσία που να μην επιτρέπει την ατιμωρησία κανενός, όσο υψηλή κι αν είναι η θέση του στην πολιτική ιεραρχία. Συμπληρωματικά μπορούμε επίσης να καλλιεργήσουμε και άλλες, παράλληλες, μορφές συμμετοχής στη δημόσια ζωή, όπως είναι τα συλλογικά όργανα πολιτών, οι συνελεύσεις δημοτών, οι επαγγελματικές οργανώσεις κλπ. Γιάννης Κορομήλης