Το θέμα της αυτοκτονίας είναι ένα από τα μεγαλύτερα θέματα-ταμπού για τις περισσότερες κοινωνίες του κόσμου, παρά την αντικειμενικά μεγάλη έκταση του φαινομένου. Σχεδόν όλοι μας σε κάποια φάση της ζωής μας -συνήθως κατά την εφηβεία- έχουμε σκεφτεί, έστω και φευγαλέα, την αυτοκτονία ως λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ή που φοβόμαστε πως θα αντιμετωπίσουμε. Πολλοί ίσως έχουμε ιστορίες από συγγενείς ή φίλους που δοκίμασαν να βάλουν τέρμα στην ζωή τους, κάτι που ευτυχώς στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν γίνεται πραγματικότητα.
Με αφορμή λοιπόν την χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης των Αυτοκτονιών, αξίζει να κάνουμε μια αναφορά σε αυτό το τόσο κοντινό και συνάμα τόσο απόμακρο από την συνείδησή μας φαινόμενο.
Θα ξεκινήσω μεταφέροντας σας εν συντομία την ιστορία του Chris την οποία δημοσίευσε στο
Όταν έκανα την απόπειρα αυτοκτονίας, έμενα προσωρινά στο υπόγειο της μητέρας μου. Είχα αποφασίσει πως αυτή ήταν η τελική μου κίνηση. Ένιωθα πολύ πιεσμένος και δεν ήθελα να μιλήσω σε κανέναν γι' αυτό (πέρα βεβαίως από τα χιλιάδες ανωνυμα πρόσωπα του διαδικτύου). Η μητέρα μου δεν ήθελε να μάθει τίποτε για την κατάστασή μου. Μεταξύ μας υπήρχε ένα χάσμα επικοινωνίας. Οι γονείς μου είχαν τις δικές τους αντιλήψεις για το τι είναι η διπολική κατάθλιψη και δεν ήθελαν να τις αλλάξουν.
Πάλευα καιρό με τον εαυτό μου και κατέληξα στο πως η μόνη διέξοδος ήταν να πάρω χάπια. Αλλά ξέρετε με την αυτοκτονία δεν λύνεις ένα πρόβλημά σου. Αντίθετα, το φορτώνεις σε κάποιον άλλο. Ήθελα να κάνω τους γονείς μου να νοιώσουν τύψεις.Αφου πήρα τα χάπια, τελικά άλλαξα γνώμη και κάλεσα τις πρώτες βοήθειες λίγο προτού χάσω τις αισθήσεις μου. Ξύπνησα μετά από 3 ημέρες στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Έμεινα κλειδωμένος σε ένα λευκό κελί για πέντε ημέρες. Οι τοίχοι του ήταν από μαλακό υλικό, δεν υπήρχαν έπιπλα και το μόνο πράγμα εκεί μέσα ήταν μια λευκή κουβέρτα που μου έδωσαν, καθώς και οι κάμερες παρακολούθησης.
Μέσα σε αυτή την προσωπική μαρτυρία μπορούμε να εντοπίσουμε πολλά από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν μία αυτοκτονία. Παρόλο που οι αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν κάποιον στην αυτοκτονία είναι ποικίλες, ένα χαρακτηριστικό πολλών αυτοκτονικών είναι μια μεγάλη περίοδος έντονων αρνητικών συναισθημάτων, αυτοκτονικών ιδεασμών και αποκοπής από τον κοινωνικό περίγυρο. Ακόμη και κάτω από το φως αυτών των δεδομένων όμως θα ήταν λάθος να ταυτίσουμε την αυτοκτονία αποκλειστικά με κάποια ψυχική διαταραχή. Μπορεί οι περισσότεροι καταθλιπτικοί να έχουν τάσεις αυτοκτονίας, αλλά θα βρούμε αρκετούς αυτοκτονικούς που δεν έχουν ενδείξεις (βαριάς) κατάθλιψης. Άλλες διαταραχές, πέραν της κατάθλιψης, που έχει βρεθεί πως σχετίζονται με την αυτοκτονία είναι η κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών, αλλά και η σχιζοφρένεια.
Δύο άλλα χαρακτηριστικά της αυτοκτονίας είναι α)η τάση του ατόμου να τιμωρήσει τρίτους με τη συμπεριφορά του και β) οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο με τον οποίο σχεδιάζουν να βάλουν τέρμα στη ζωή τους.
Όπως φαίνεται και στην παραπάνω ιστορία η αυτοκτονία μπορεί να φαντάζει ως μια διέξοδος από τα προβλήματα του ατόμου, αλλά ταυτόχρονα έχει βρεθεί πως συνδέεται και με σκέψεις καταστροφής τρίτων. Το άτομο δηλαδή στρέφει την πράξη του όχι μόνο εναντίον του εαυτού του, αλλά και εναντίον του περιβάλλοντός του, το οποίο τις περισσότερες φορές θεωρεί υπεύθυνο για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Άλλες φορές αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από τον τρόπο που σχεδιάζει κάποιος να αυτοκτονήσει (πχ. το άτομο αφήνει αποχαιρετιστήριο σημείωμα όπου μιλάει για όλους όσοι τον οδήγησαν στην πράξη του) και άλλες όχι (π.χ. επιλέγοντας να αυτοκτονήσει στον προσωπικό χώρο κάποιου που τον/την πλήγωσε).
Άλλες φορές η αυτοκτονία φαντάζει σαν την ηρωική έξοδο για κάποιον. Είναι σαν να βροντοφωνάζει "Είδατε πόσο γενναίος είμαι; Είδατε τι ήμουν ικανός να κάνω και εσείς με αμφισβητούσατε;". Με αυτόν τον τρόπο το άτομο πιστεύει πως θα κερδίσει τον σεβασμό που δεν του δόθηκε όσο ήταν ζωντανός και θα κερδίσει την αξιοπρέπειά του, έστω και μετά θάνατον.
Η δεύτερη αξιοσημείωτη παρατήρηση γύρω από την αυτοκτονία -όπως ανέφερα και πιο πάνω- είναι οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα. Οι γυναίκες συνήθως επιλέγουν λιγότερο οδυνηρούς και βίαιους τρόπους για να πεθάνουν (π.χ. υπερβολική δόση χαπιών), σε σχέση με τους άνδρες oι οποίοι συνήθως επιλέγουν πιο βίαιους και άμεσους τρόπους (π.χ. χρήση όπλων). Οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα πολύ πιθανόν να οφείλονται από την μία στις ορμονικές διαφορές ανάμεσά τους οι οποίες καθιστούν τους άνδρες πιο επιθετικούς από ότι τις γυναίκες και από την άλλη στα κοινωνικά πρότυπα που πλάθουν τον άνδρα ως μια φιγούρα που πρέπει να μην λυγίζει και να φοβάται, ενώ την γυναίκα ως ευαίσθητη στον πόνο.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να γίνει μια σημαντική διευκρίνηση: άλλο ο αυτοκτονικός ιδεασμός και άλλο η απόπειρα αυτοκτονίας. Κάποιος που κάνει σκέψεις γύρω από την αυτοκτονία δεν σημαίνει πως απαραίτητα θα προχωρήσει στην πράξη. Για την ακρίβεια οι περισσότεροι που έχουν τέτοιες σκέψεις (ιδιαίτερα όταν αυτές είναι σποραδικές) εν τέλει δεν κάνουν κάποια απόπειρα, κάτι που φυσικά είναι πολύ θετικό, μιας και αυτό σημαίνει πως αν εντοπίσουμε κάποια ένδειξη που να δηλώνει σκέψεις γύρω από την αυτοκτονία έχουμε τον χρόνο να αντιμετωπίσουμε έγκαιρα το πρόβλημα και να ανατρέψουμε την αρνητική κατάσταση.
: psychologein.sciblogs.net/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου