του Ηλία Κουσκουβέλη Καθηγητή Διεθνών Σχέσεων

Τύχη είναι ο αστάθμητος, ο απροσδόκητος παράγων που μπορεί να αλλάξει το ρου των γεγονότων. Αν είναι «κακή» και δεν τη διαχειριστούμε σωστά, τότε οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές. Τρία τυχαία γεγονότα – ο λοιμός, η καταστροφή των Ερμών και η τρικυμία μετά τη ναυμαχία στις Αργυνούσες – γονάτισαν την Αθηναϊκή ηγεμονία. Αντίθετα, αν η τύχη είναι «αγαθή»,....
τότε αυτοί που θα μπορέσουν να τη διαχειρισθούν, θα καταγράψουν σημαντικές επιτυχίες. Η περίπτωση των υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ είναι τύχη αγαθή. Κάποτε παραπονιόμασταν ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται για την παράνομη εισβολή και κατοχή τής Κύπρου, ενώ, αντίθετα, οι πάντες κινητοποιήθηκαν.... για το Κουβέιτ. Η ερμηνεία ήταν – με λαϊκή και χιουμοριστική διατύπωση – ότι «η Κύπρος δεν βγάζει πετρέλαιο, αλλά χαρούπια». Έχει όμως η Ιστορία γυρίσματα! Διότι, να που η τύχη χαμογέλασε και βρέθηκαν υδρογονάνθρακες στην Κυπριακή ΑΟΖ και, στη βάση αυτής της προοπτικής και ισχυρών κοινών συμφερόντων,συνήφθησαν ισχυρές συμμαχίες. Χαμογέλασε και στην Ελλάδα, ενώ γύρισε την πλάτη στην Τουρκία, της οποίας την έξοδο στη Μεσόγειο εμποδίζει ένα νησάκι: το Καστελόριζο. Θυμηθείτε όμως ότι στο πλαίσιο του σχεδίου Άτσεσον, σε αντάλλαγμα για την Ένωση, η Ελλάδα θα παραχωρούσε το Καστελόριζο! Και η Τουρκία το απέρριψε! Όντως, έχει η Ιστορία γυρίσματα. Από τη μεριά της η Ελλάδα δεν διαχειρίζεται την αγαθή τύχη της, όπως άνετα, λόγω ισχυρότατων συμφερόντων, θα μπορούσε και δεν ανακηρύσσει ΑΟΖ. Όσο για την Κύπρο, όλα πήγαιναν πάρα πολύ καλά, μέχρι τη στιγμή που ένα ατυχές, από κάθε πλευρά, γεγονός ήρθε να αναταράξει το πολιτικό σκηνικό και διαίρεσε λαό και πολιτικούς. Η διαίρεση αυτή φαίνεται να εντείνεται και να δημιουργεί προοπτικές διχασμού τη στιγμή που θα ξέρουμε αν από τα σπλάχνα τής Μεσογείου θα μεγαπλασιαστούν οι συντελεστές ισχύος μας. Θυμίζω ότι από διχασμό θα χανόταν η Επανάσταση του 21, από διχασμό χάθηκε η Μικρά Ασία, και ο διχασμός ευθύνεται, μεταξύ άλλων, για το 1974. Η Τουρκία αντιλαμβάνεται τη σημασία των εξελίξεων και γι αυτό αντιδρά σπασμωδικά – χωρίς όμως να μπορεί να κάνει και πολλά εκτός από να ρίχνει πυροτεχνήματα. Η στιγμή είναι ιστορική και η ορθή διαχείρισή της θα αλλάξει τη ροή των γεγονότων για το Κυπριακό και για πολλά άλλα. Πριν λίγες μέρες είχα πει στονΦιλελεύθερο (26-9-2011) ότι ίσως ζούμε μία από εκείνες τις στιγμές στην Ιστορία που το τελευταίο εναπομείναν περιφερειακό κέντρο τού Ελληνισμού – η Κύπρος – μπορεί να τραβήξει προς τα μπρος όλους μας. Γι αυτό και η ευθύνη τού πολιτικού προσωπικού τής Κύπρου είναι τεράστια. Θεωρώ επιστημονικό, τουλάχιστον, καθήκον μου, να υπενθυμίσω ότι για την ορθή διαχείριση μίας κρίσης απαιτούνται σύνεση, ψυχραιμία και ενότητα. Ιδιαίτερα όταν γι αυτά που μπορεί να συμβούν ο υπέρτατος και έσχατος δικαστής θα είναι η Ιστορία. του Ηλία Κουσκουβέλη Καθηγητή Διεθνών Σχέσεων