Σφίγγει ο κλοιός γύρω από την Ελλάδα

Του Θάνου Αθανασίου


«Έχουμε κάνει πολλά αλλά δεν τα υπολογίζουν» έλεγε τη Δευτέρα το πρωί από το βήμα της Κομισιόν ο Ολιβιέ Μπαγί, εκπρόσωπος του προέδρου Μπαρόζο. Αναφερόταν στις προσπάθειες που έχουν κάνει οι 27 και η Κομισιόν για να περιορίσουν την κρίση κρατικού χρέους.....
και παρόλα αυτά η Standard  Poor's υποβάθμισε και τα κράτη και τον ίδιο τον μηχανισμό στήριξης του ευρώ παρότι οι πάντες, ο Ρεν, ο Γιούνκερ, ο Μπαρνιέ, ο Σόιμπλε, ακόμα και ο Μάριο Ντράγκι προσπάθησαν να υποβαθμίσουν την απόφαση το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο.....
.... 


Αφενός οι Ευρωπαίοι θα δανείζονται ακριβότερα για δική τους χρήση αφετέρου το κόστος της αλληλεγγύης (δηλαδή κάποιας πιθανής διάσωσης αλλά και των δανείων που έχουν δοθεί σε Ιρλανδία και Πορτογαλία) γίνεται πιο τσουχτερό. Όποια ισχύ και ό,τι απόδοση και αν έχουν οι αποφάσεις των οίκων αξιολόγησης, όποιοι και αν είναι αυτοί, δεν παύουν να αποτελούν το απόλυτο εγχειρίδιο για τους επενδυτές ανά τον κόσμο, μικρούς, μεσαίους, ή θεσμικούς. 


Μόλις πρόσφατα η ίδια η ΕΚΤ άρχισε να αγνοεί τις αξιολογήσεις τους και αυτό βήματα πριν στεγνώσει παντελώς η ρευστότητα στις τραπεζικές αγορές του Νότου. Μόνο δηλαδή όταν η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο.


Παρόλα αυτά ο Μπαγί, ο Ρεν και ο Γιούνκερ έχουν κάποιο δίκιο όταν μιλάνε «για ασυνεπή απόφαση». Για παράδειγμα η Κύπρος που υποβαθμίστηκε σε ΒΒ+, αξιολόγηση χαμηλότερη από της Ιταλίας και της Ιρλανδίας (που έχουν ΒΒΒ+), μπορεί να δανειστεί φθηνότερα, ενώ προβλέπεται πως για το 2012 το έλλειμμά της δεν θα ξεπερνάει το 2,7%. 


Αυτό δεν γίνεται τυχαία αλλά ήρθε ως αποτέλεσμα πρόσθετων μέτρων που ενέκρινε κυπριακή βουλή πριν από το τέλος του έτους. Η αρχική πρόγνωση ήταν για έλλειμμα 5%. Ακόμα όμως και η Ιταλία, με κυβέρνηση Μπερλουσκόνι κατά το μεγαλύτερο μέρος, φαίνεται πως πετυχαίνει μείωση του ελλείμματός της κατά περίπου 7 δισ. περισσότερο από όσο υπολόγιζε, το δε 2013 αναμένεται να έχει μηδενικό έλλειμμα. 


Προσπάθειες κάνουν και οι Πορτογάλοι, οι Ισπανοί, εσχάτως και οι Γάλλοι. Στην προσπάθεια αποδόμησης που καταβάλλει η Κομισιόν έχουν ενταχθεί και επιχειρήματα που αντικρούουν την κατηγορία ότι «στην Ευρώπη δεν δημιουργούνται δουλειές και ανάπτυξη». «Εδώ θα κάνουμε μία Σύνοδο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», θυμίζουν πηγές του Συμβουλίου.


Η ουσία πάντως είναι μία: Εάν οι προσπάθειες των κρατών δεν είναι εύκολα αναγνώσιμες από τις αγορές τότε είναι προφανές ότι θα πρέπει να γίνουν και άλλες. 


Τουλάχιστον έτσι αντιλαμβάνονται το ζήτημα η Κομισιόν, η Καγκελαρία και αρκετοί από τους συμμάχους τους. Το πρώτο τεστ θα ήθελαν πολλοί στις Βρυξέλλες, τη Φρανκφούρτη και το Βερολίνο να γίνει από την Ελλάδα. «Ένας από τους λόγους που η ελληνική υπόθεση δεν έχει εγκαταλειφθεί παρά τα προβλήματα οφείλεται στο ότι η Κομισιόν και οι εταίροι θέλουν να αποδείξουν ότι η κατάσταση μπορεί να ελεγχθεί και θα ελεγχθεί, αρκεί και η ελληνική πλευρά να κάνει ό,τι της αναλογεί». Εκεί κολλάνε όλα προς το παρόν. Γι' αυτό και η τρόικα αυτήν τη φορά κατεβαίνει με εντολή να απορρίψει τους περισσότερους «ελληνικούς παραλογισμούς» που της πλασάρουν οι διάφοροι υπουργοί. 


Στις βασικές εντολές περιλαμβάνονται τα εξής: 


1) Η ελληνική δημόσια διοίκηση κοστίζει πολύ περισσότερο από ό,τι παράγει και επειδή τώρα δεν είναι η ώρα να δούμε τι μπορεί να παράξει προς το παρόν θα πρέπει να σταματήσει να κοστίζει. Άρα θα καταργηθούν 150.000 θέσεις στο Δημόσιο όσο διαρκεί το νέο πρόγραμμα, θα κλείσουν οι μισοί οργανισμοί, φορείς και άλλες οντότητες, θα ξενοικιαστούν χιλιάδες κτίρια και γραφεία, θα γυρίσουν οι αποσπασμένοι στο εξωτερικό και γενικώς θα γίνει πολύ μεγάλη οικονομία κλίμακας, με μετρήσιμες μεθόδους. 


2) Το κράτος δεν μπορεί να μαζέψει τους φόρους και συνεπώς χρειάζεται και νέο φορολογικό σύστημα και νέος μηχανισμός είσπραξης. Όσο πιο απλά τόσο πιο καλά. Χαμηλότεροι συντελεστές που θα συνοδεύονται με οριστικό τέλος στις φοροαπαλλαγές και καθολική εφαρμογή. 


3) Το κράτος έχει διαρροές κεφαλαίων λόγω της πολύ μεγάλης διαφθοράς. Η λύση είναι γνωστή, ονομάζεται εσωτερικός έλεγχος, η συνταγή υπάρχει, έχει δουλέψει παντού στον κόσμο και κάποιος πρέπει να την εφαρμόσει στην Ελλάδα. 


4) Το κράτος έχει δεμένα τα χέρια του επιχειρηματικού κόσμου βάζοντας αναχρονιστικά εμπόδια σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας και άρα αν θέλει κάποια στιγμή να κερδίσει από τις εξαγωγές, την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα θα πρέπει να μάθει από χώρες όπως η Ολλανδία και η Κύπρος «πώς γίνονται οι δουλειές». 


Κοινώς θα πρέπει να εφαρμόσει το μνημόνιο του Μαΐου του 2010, διότι απλούστατα δεν το έκανε. Αυτή όμως ενδεχομένως να είναι η τελευταία ευκαιρία...