Σύμφωνα με την πιo πρόσφατη έρευνα πάνω στο γονιδίωμα του COVID-19, δημοσιευμένη στο έγκυρο περιοδικό Nature Medicine, η πιθανότητα του ιού να είναι προϊόν εργαστηρίου είναι μηδαμινή. Για λόγους που θα εξηγηθούν παρακάτω, η πανδημία που βιώνουμε τώρα, όχι μόνο είχε προβλεφθεί από τους επιστήμονες, αλλά είχαν προειδοποιήσει και κυβερνήσεις ασιατικών κρατών για την επικείμενη απειλή, οι οποίες όμως τους αγνόησαν.
O COVID-19 είναι ζωονόσος – δηλαδή ένας ιός ο οποίος μεταφέρεται από τα ζώα στον άνθρωπο. Προηγούμενοι κορωνοϊοί, όπως o SARS και ο MERS, οι οποίοι προκάλεσαν επιδημίες το 2002 και το 2012 αντίστοιχα, ήταν και αυτόι ζωονόσοι, προερχόμενοι από νυχτερίδες. Ωστόσο, για να γίνουν αυτοί οι κορωνοϊοί μολυσματικοί στον άνθρωπο, έπρεπε να περάσουν από έναν ενδιάμεσο ξενιστή, δηλαδή ένα άλλο είδος ζώου. Με αυτόν τον τρόπο,απέκτησαν τις απαραίτητες μεταλλάξεις, οι οποίες τους επέτρεψαν να “προσκολληθουν” στα ανθρώπινα κύτταρα.
Στην περίπτωση του SARS, ο ενδιάμεσος ξενιστής ήταν ένα θηλαστικό γνωστό ως μοσχογαλή, ενώ στον MERS ήταν η καμήλα. Όσον αφορά τον COVID-19, η πιο πρόσφατη έρευνα πάνω στο γονιδίωμα του ιού, επιβεβαίωσε πως ο πιο πιθανός αρχικός φορέας του ιού ήταν ένα είδος νυχτερίδας. Αυτό που μένει να προσδιοριστεί είναι εάν ο ιός πέρασε απευθείας από το αρχικό ζώο-ξενιστή στον άνθρωπο, ή μέσω ενδιάμεσου ζώου-ξενιστή (όπως ο SARS και ο MERS)
Πιθανός ενδιάμεσος ξενιστής είναι το φολιδωτό θηλαστικό γνωστό ως παγκολίνος, αλλά αυτό μένει να αποδειχθεί. Επίσης, δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί εάν οι μεταλλάξεις οι οποίες επέτρεψαν στον COVID-19 να μετατραπεί σε πανδημία, συνέβησαν στο αρχικό ζώο-ξενιστή, σε ενδιάμεσο ζώο ξενιστή, ή αφότου ο ιός άρχισε να κυκλοφορεί στους ανθρώπους.
Αυτό που είναι σίγουρο πάντως, είναι οτι ο COVID-19 είναι προϊόν φυσικής εξέλιξης και όχι εργαστηρίου υψηλής ασφαλείας. Οι μεταλλάξεις στις πρωτεϊνες που του επιτρέπουν να προσκολλάται στα ανθρώπινα κύτταρα, χρησιμοποιούν έναν καινούργιο, απροσδόκητο μηχανισμό, ο οποίος “ξεγέλασε” τα μαθηματικά μοντέλα που προσπάθησαν να προβλέψουν ποιές θα ήταν οι πιο αποτελεσματικές μεταλλάξεις για την εξάπλωση του ιού στους ανθρώπους. Επίσης, ο COVID-19 κατάγεται από κορωνοϊούς οι οποίοι είναι ακίνδυνοι για τον άνθρωπο. Αν κάποιος ήθελε να δημιουργήσει έναν νέο, θανατηφόρο ιό, θα τροποποιούσε κορωνοϊούς οι οποίοι είναι ήδη μολυσματικοί στους ανθρώπους – όπως ο SARS. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Τέλος, ένας κορωνοϊός όπως ο COVID-19 είναι πολύ αναποτελεσματικός ως βιολογικό όπλο, καθως έχει χαμηλό ποσοστό θνησιμότητας, στην συντριπτική του πλειοψηφία σε γηραιά άτομα.
Η Ισπανική γρίπη του 1918, θα φανταζόταν κανείς, είναι ιδανική ως βιο-όπλο, καθώς αποφέρει υψηλότατη θνησιμότητα, κυρίως σε νεαρά άτομα.
Παρόλο που κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες απομένουν να διασαφηνιστούν, η αναζήτηση της καταγωγής του COVID-19 μας οδηγεί στην Αγορά του Wuhan (Wuhan Seafood Market) και σε άλλες αγορές εξωτικών ζώων στην επαρχία Hubei της Κίνας.
Στην τεράστια Αγορά του Wuhan (μεγέθους 50.000 τετραγωνικών μέτρων), μπορεί να αγοράσει κανείς κρέας από τεράστια γκάμα εξωτικών ζώων, από κροκοδείλους και γιγάντιες σαλαμάνδρες, εώς και μικρά λυκάκια. Τα ζώα αυτά, πριν σφαχτούν, στοιβάζονται σε μικροσκοπικά κλουβιά σε φρικτές συνθήκες, οι οποίες λειτουργούν ως “επωαστήρια ιών”, καθώς οι απεκκρίσεις διαφορετικών ειδών αναμειγνύονται στα ζώα που τοποτεθούνται στα πιο χαμηλά κλουβιά. Ιδίως οι νυχτερίδες, οι οποίες είναι φορείς μεγάλης ποικιλίας κορωνοϊών, στοιβάζονται συχνότατα με άλλα ζώα, τα οποία θα μπορούσαν δυνητικά να λειτουργήσουν ως ενδιάμεσοι ξενιστές για την δημιουργία νέων κορωνοϊών, ικανοί να μολύνουν τον άνθρωπο. Αυτή η κατάσταση όμως δεν είναι καινούργια.
Ήδη από το 2007, έρευνα από ομάδα Κινέζων επιστημόνων περιέγραψε την κατανάλωση νυχτερίδων και άλλων εξωτικών ζώων ως “ωρολογιακή βόμβα”, και σε μια δραματική έκκληση, προειδοποιήσει την παγκόσμια κοινότητα οτι θα πρέπει να προετοιμαστεί για την εμφάνιση νέων κορωνοϊών, εάν αυτές οι συνήθειες συνεχιστούν.
Από το 2007 και μετά, πληθώρα ανεξάρτητων ερευνών επιβεβαίωσαν πως οι νυχτερίδες είναι φορείς κορωνοϊών, και για την επικινδυνότητα κατανάλωσής τους από τον άνθρωπο.
Είναι εμφανές, πως η πανδημία που βιώνει όλη η ανθρωπότητα αυτή την στιγμή, όχι μόνο είχε προβλεφθεί, αλλά πιθανότατα θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Δυστυχώς, η ανθρωπότητα δεν πήρε το μάθημά της μετά τις επιδημίες του SARS και του MERS. Μετά την επιδημία του SARS το 2002, η Κίνα απαγόρευσε την πώληση και κατανάλωση εξωτικών ζώων.
Ωστόσο, μόλις τρείς μήνες αργότερα, αυτή η απαγόρευση άρθηκε, καθώς, σύμφωνα με κυβερνητικούς φορείς, η πώληση των ζώων αυτών βοηθά φτωχούς πολίτες να ανεβάσουν το βιοτικό και οικονομικό τους επίπεδο. Θα πρέπει να τονίσουμε πως μόνο οι ευπορότεροι Κινέζοι, δηλαδή μία μειοψηφία της χώρας, καταναλώνουν εξωτικά είδη ζώων, καθώς το κρέας τους είναι πανάκριβο. Λόγοι κατανάλωσης των ζώων αυτών είναι η παραδοσιακή Κινεζική ιατρική, την οποία θεωρούν ως θεραπεία για διάφορες ασθένειες, ή, απλούστερα, επειδή θεωρούν το κρέας αυτό καλύτερης ποιότητας.
Η Κινεζική κυβέρνηση έχει τώρα απαγορεύσει την πώληση εξωτικών ειδών, με μία σημαντική εξαίρεση – τα ζώα που χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή Κινεζική ιατρική, συμπεριελαμβανομένων των νυχτερίδων και των παγκολίνων! Μάλιστα, κάποιοι επίσημοι κυβερνητικοί φορείς υγείας συστήνουν την κατανάλωση προϊόντων που προέρχονται από εξωτικά ζώα ως θεραπεία για τον COVID-19!
Θα περίμενε κανείς πως η ανθρωπότητα θα μάθαινε από τα λάθη της. Απεναντίας, αυτό που παρατηρούμε είναι μία πληθώρα θεωριών συνομωσίας, αποφυγή ανάληψης ευθυνών, συστήματα υγείας κατακερματισμένα μετά από δεκαετίες περικοπών, και μία Ευρώπη διχασμένη.
Έχουμε δρόμο ακόμα.
Πηγές
Andersen, K.G., Rambaut, A., Lipkin, W.I., Holmes, E.C., Garry, R.F. (2020). The proximal origin of SARS-CoV-2. Nature Medicine.http://virological.org/t/the-proximal-origin-of-sars-cov-2/398 [Accessed 06/04/2020].
Calisher, C.H., Childs, J.E., Field, H.E., Holmes, K.V., Schountz, T. (2006). Bats: important reservoir hosts of emerging viruses.Clinical Microbiology Reviews, 19, 531–545.
Cheng, V.C.C., Lau, S.K.P., Woo, P.C.Y., Yuen, K.Y. (2007) Severe acute respiratory syndrome coronavirus as an agent of emerging and reemerging infection. Clinical Microbiology Reviews, 20, 660–694.
Hu, B., Ge, X., Wang, L.-F., Shi, Z. (2015). Bat origin of human coronaviruses. Virology Journal, 12, 221.
Lam, T.T., Shum, M.H., Zhu, H. et al.(2020). Identifying SARS-CoV-2 related coronaviruses in Malayan pangolins. Nature.https://doi.org/10.1038/s41586-020-2169-0[Accessed 06/04/2020].
State Forestry and Grassland Government Website (2019). Can wild animal farming become a «sunrise industry» for rich people? —Enlightenment from Wanan civet breeding to help forest farmers get rich. [in Mandarin]. URL: http://www.forestry.gov.cn/main/72/20191128/172200782346423.html [Accessed 06/04/2020].
Su, A. (2020). Why China’s wildlife ban is not enough to stop another virus outbreak. Los Angeles Times, URL:https://www.latimes.com/world-nation/story/2020-04-02/why-china-wildlife-ban-not-enough-stop-coronavirus-outbreak [Accessed 06/04/2020].
Zhou, P., Yang, X., Wang, X. et al.(2020). A pneumonia outbreak associated with a new coronavirus of probable bat origin. Nature, 579, 270–273.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου