Δυναμίτης PRESS

Οι πρόωρες εκλογές της μεταπολίτευσης

Από τις δώδεκα εκλογικές αναμετρήσεις της μεταπολίτευσης, στις δέκα περιπτώσεις οδηγηθήκαμε σε πρόωρη διάλυση της Βουλής, χωρίς να υπολογίζουμε τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου. Οι πρόωρες εκλογές έχουν βεβαίως ιστορία στη χώρα. Από το σύνολο των 59 εκλογικών αναμετρήσεων που πραγματοποιήθηκαν από το 1844 - όταν έγιναν οι πρώτες εκλογές μετά την κατάργηση της απόλυτης μοναρχίας του Όθωνα - μέχρι τις τελευταίες εκλογές του 2007, πρόωρες εκλογές είχαμε 42 φορές.

Το News247 επιλέγει να παρουσιάσει τις πρόωρες εκλογές της μεταπολίτευσης, αλλά δεν θα κινηθεί βάσει του Συντάγματος, που θεωρεί κάθε αναμέτρηση που γίνεται πριν τη λήξη της κοινοβουλευτικής θητείας πρόωρη.

Καταγράφουμε τις αναμετρήσεις που είτε έγιναν πολύ νωρίς, είτε υπήρχαν ιδιαίτεροι λόγοι που ο εκάστοτε πρωθυπουργός επέλεξε την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες ή σημαδεύτηκαν από κάποιο άλλο σημαντικό γεγονός.

Το στοίχημα του Κωνσταντίνου Καραμανλή

To 1977 η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή του πρεσβύτερου διένυε το τρίτο της έτος. Στις εκλογές του 1974 ο ελληνικός λαός είχε αναγνωρίσει στο πρόσωπο του Καραμανλή τον άνθρωπο που εγγυήθηκε την αναίμακτη μετάβαση από τη δικτατορία στη Δημοκρατία και τον είχε επιβραβεύσει δίνοντάς του ευρύτατη πλειοψηφία 220 εδρών.

Η θητεία της βουλής έληγε τον Νοέμβριο του 1978, αλλά το καλοκαίρι του 1977 τα σενάρια περί πρόωρων εκλογών φούντωναν.

Στις 20 Σεπτεμβρίου 1977 ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής με επιστολή του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τσάτσο ζήτησε την επίσπευση των εκλογών κατά ένα χρόνο με αιτιολογικό την ανάγκη αντιμετώπισης των εθνικών θεμάτων από κυβέρνηση με νωπή λαϊκή εντολή. Συγκεκριμένα στην επιστολή του ανέφερε το Κυπριακό, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την ενταξιακή πορεία της χώρας προς την ΕΟΚ.

Η αντιπολίτευση(ΕΚ-ΝΔ, ΠΑΣΟΚ) αντέδρασε κάνοντας λόγο για απαράδεκτο αιφνιδιασμό, ενώ πέρα από τους λόγους που επικαλέστηκε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, είναι πιθανό να σχεδίαζε από τότε, το πώς θα μεταπηδήσει το 1980 στην προεδρία της Δημοκρατίας. Αν η Νέα Δημοκρατία εξαντλούσε την τετραετία, η κατάσταση της οικονομίας θα επέφερε φθορά και στις εκλογές του 1978 ίσως να έχανε την αυξημένη πλειοψηφία που είχε πάρει το 1974.

Οι εκλογές διεξήχθησαν στις 20 Νοεμβρίου 1977 και σε αυτές έλαβαν μέρος η Νέα Δημοκρατία με ανεξάρτητο συνεργαζόμενο τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, η ΕΔΗΚ(έτσι είχε μετονομαστεί η Ένωση Κέντρου-Νέες Δυνάμεις), το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ, η «Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων», η ακροδεξιά και φιλοχουντική «Εθνική Παράταξη» και το «Κόμμα Νεοφιλελευθέρων» του Κ. Μητσοτάκη.

Η Νέα Δημοκρατία κέρδισε και πάλι, αλλά αν υπήρχε σχέδιο του Καραμανλή για την προεδρία της Δημοκρατίας, αυτό ανατράπηκε, καθώς το ποσοστό του κόμματός του έπεσε, με διαρροές προς την «Εθνική Παράταξη» και αυτό σήμαινε ότι το 1980 δεν θα μπορούσε να εκλέξει από μόνη της αρχηγό του κράτους καθώς δεν διέθετε πλέον την πλειοψηφία των τριών πέμπτων. Στις εκλογές αυτές επίσης σημειώνει μεγάλη επιτυχία το ΠΑΣΟΚ, το οποίο υπερδιπλασιάζει το ποσοστό του σε σχέση με το 1974 και γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση ξεπερνώντας την ΕΔΗΚ. Είναι πλέον φανερό ότι ο δρόμος προς την εξουσία για το κόμμα του Ανδρέα Παπανδρέου έχει ανοίξει.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα των πρόωρων εκλογών της 20ης Νοέμβρη 1977:

Νέα Δημοκρατία 41,84% και 171 έδρες

ΠΑΣΟΚ 25,34% και 93 έδρες

ΕΔΗΚ 11,95% και 16 έδρες

ΚΚΕ 9,36% και 11 έδρες

Εθνική Παράταξη 6,82% και 5 έδρες

Συμμαχία 2,72% και 2 έδρες

Κόμμα Νεοφιλελευθέρων 1,08% και 2 έδρες

Προεδρική εκλογή και δεύτερη ευκαιρία στο ΠΑΣΟΚ

Το 1985 το ΠΑΣΟΚ διένυε το τέταρτο έτος του στην κυβέρνηση, αφού ο Ανδρέας Παπανδρέου με σύνθημά του την "Αλλαγή", ήταν ο μεγάλος νικητής των εκλογών του 1981. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν πρόεδρος της Δημοκρατίας και η θητεία του έληγε τον Μάρτιο του 1985. Το ΠΑΣΟΚ δεν διέθετε αρκετές έδρες για να εκλέξει πρόεδρο δικής του επιλογής και θα έπρεπε να συνεργαστεί είτε με τη Νέα Δημοκρατία, είτε με το ΚΚΕ.

Η Νέα Δημοκρατία είχε δηλώσει ότι θα στηρίξει την επανεκλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή και το ΠΑΣΟΚ φαινόταν να συμφωνεί. Είχε μάλιστα διαβεβαιώσει τον Πρόεδρο ότι θα τον στηρίξει. Όμως τα δεδομένα άλλαξαν και ο Ανδρέας Παπανδρέου πρότεινε ως υποψήφιο τον αρεοπαγίτη Χρήστο Σαρτζετάκη. Η βάση του ΠΑΣΟΚ επιθυμούσε έναν άλλον υποψήφιο και ο ιδρυτής του κινήματος ήξερε να αντιμετωπίζει την κυβερνητική φθορά με εντυπωσιακές κινήσεις(ανασχηματισμούς, αποπομπές, αιφνιδιαστικές αποφάσεις).

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, συνόδευσε την πρότασή του με εξαγγελία αναθεώρησης του Συντάγματος και τόνισε ότι αν και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπήρξε άψογος ως Πρόεδρος δεν ήταν δυνατόν να συνεχίσει, εφόσον το Σύνταγμα του 1975, που η κυβέρνηση είχε σκοπό να αναθεωρήσει(για να μειωθεί η εξουσία του Προέδρου), ήταν πνευματικό του τέκνο.Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παραιτήθηκε ενοχλημένος από την αλλαγή στάσης του ΠΑΣΟΚ. Χρόνια αργότερα εκμυστηρεύτηκε στον δημοσιογράφο Σεραφείμ Φυντανίδη τις σκέψεις του για εκείνη την περίοδο, λέγοντας ότι "ο Ανδρέας στο πρόσωπό μου εκδικήθηκε τον πατέρα του"(στις σχέσεις Γεωργίου και Ανδρέα Παπανδρέου υπήρξαν στιγμές μεγάλης έντασης).

"Πολύ φροϋδικό αυτό κύριε Πρόεδρε" είπε ο κ. Φυντανίδης

"Φρόιντ ξεφρόιντ, εγώ αυτό νομίζω" απάντησε ο Καραμανλής.

Η προεδρική εκλογή ήταν επεισοδιακή με ενστάσεις ως προς τη διαδικασία(ύπαρξη ψηφοδελτίων με διαφορά χρώματος για τον έλεγχο διαρροών) από την αξιωματική αντιπολίτευση. Τελικά με την υποστήριξη του ΚΚΕ και του ΠΑΣΟΚ ο Χρήστος Σαρτζετάκης εξελέγη πρόεδρος. Σύμφωνα με τον τότε αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, οι επόμενες βουλευτικές εκλογές θα έδειχναν αν ο λαός ενέκρινε την επιλογή του ΠΑΣΟΚ.

Αυτές δεν άργησαν να έρθουν. Στις 23 Απριλίου 1985 ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου ζήτησε από τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας την πρόωρη διάλυση της βουλής για δύο λόγους: Πρώτον, την ολοκλήρωση της αναθεωρητικής διαδικασίας του Συντάγματος και δεύτερον το Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά που απαιτούσαν λεπτούς χειρισμούς, που δεν θα μπορούσαν να γίνουν εν μέσω μιας μακράς προεκλογικής περιόδου.

Στην προεκλογική περίοδο, οι τόνοι ανέβηκαν, καθώς κυριάρχησε το θέμα της εκλογής του Χρήστου Σαρτζετάκη στην Προεδρία της Δημοκρατίας με εκατέρωθεν δηλώσεις και αντεγκλήσεις. Το αποτέλεσμα των εκλογών έκλεισε οριστικά το ζήτημα, αφού ο λαός αποφάνθηκε και πάλι υπέρ του ΠΑΣΟΚ και του Ανδρέα Παπανδρέου που πήρε και πάλι εντολή για να κυβερνήσει.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα των εκλογών της 2ας Ιουνίου 1985:

ΠΑΣΟΚ 45,82% και 161 έδρες

Νέα Δημοκρατία 40,84% και 126 έδρες

ΚΚΕ 9,89% και 12 έδρες

ΚΚΕ(εσωτ.) 1,84% και 1 έδρα

Το βρώμικο 89' και οι αλλεπάλληλες αναμετρήσεις

Με το ΠΑΣΟΚ στη δίνη του σκανδάλου Κοσκωτά και τις εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989 να μη δίνουν αυτοδυναμία σε κανένα κόμμα, προέκυψε η κυβέρνηση συνεργασίας της Νέας Δημοκρατίας με τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου, που είχε συγκροτηθεί με τη σύμπραξη του ΚΚΕ και της ΕΑΡ(πρώην ΚΚΕ εσωτερικού) στις 5 Δεκεμβρίου 1988. Πρωθυπουργός ανέλαβε ο Τζανής Τζανετάκης.

Η αταίριαστη αυτή συμμαχία είχε ως κύριο στόχο την "κάθαρση" της πολιτικής ζωής και την αποφυγή της παραγραφής του σκανδάλου Κοσκωτά.

Όπως ήταν φυσικό η κυβέρνηση αυτή δεν μπορούσε να μείνει στην εξουσία για πολύ και διαλύθηκε σε τέσσερις μήνες, αφού πρώτα εξέτασε στη βουλή το σκάνδαλο με το γιουγκοσλαβικό καλαμπόκι(παρουσιάστηκε ως ελληνικό για την είσπραξη επιδοτήσεων), την υπόθεση των τηλεφωνικών υποκλοπών(παραπομπή Ανδρέα Παπανδρέου, Θεοφάνη Τόμπρα και Κωνσταντίνου Τσίμα) και την υπόθεση Κοσκωτά(παραπομπή Α. Παπανδρέου, Α. Κουτσόγιωργα, Π. Ρουμελιώτη και Δ. Τσοβόλα).

Στις 7 Οκτωβρίου η κυβέρνηση Τζανετάκη παραιτήθηκε. Από τις διερευνητικές εντολές που ακολούθησαν δεν προέκυψε νέα κυβέρνηση. Η προεκλογική περίοδος διεξήχθη στη σκιά των σκανδάλων και το ΠΑΣΟΚ περνούσε στην αντεπίθεση κάνοντας λόγο για σχέδιο πολιτικής εξόντωσης του αρχηγού του και για ανίερη συμμαχία της Αριστεράς με τη δεξιά. Η Νέα Δημοκρατία ευνοήθηκε από το ότι η ΔΗΑΝΑ(Κωστής Στεφανόπουλος) δεν κατέβηκε στις εκλογές, το ΠΑΣΟΚ έδειξε να αντέχει τους κραδασμούς από το σκάνδαλο Κοσκωτά, ενώ ο Συνασπισμός έχασε ψηφοφόρους, που ίσως δεν εκτίμησαν τη συνεργασία του με τη Δεξιά.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα των εκλογών της 5ης Νοεμβρίου 1989. Σε παρένθεση το ποσοστό των εκλογών της 18ης Ιουνίου:

Νέα Δημοκρατία 46,19%(44,25%) και 148 έδρες

ΠΑΣΟΚ 40,67% (39,15%) και 128 έδρες

Συνασπισμός 10,97%(13,12%) και 21 έδρες.

Από μία έδρα κατέλαβαν οι Οικολόγοι-Εναλλακτικοί και το "Κόμμα εμπιστοσύνη-Πεπρωμένο"(μειονοτικοί της Θράκης).

Όπως ήταν φανερό από τα αποτελέσματα και πάλι δεν μπορούσε να σχηματιστεί σταθερή κυβέρνηση. Η κατάσταση γινόταν ακόμα πιο σύνθετη ενόψει και της λήξης της θητείας του Προέδρου της Δημοκρατίας τον Μάιο του 1990.

Μετά από τρεις συσκέψεις των πολιτικών αρχηγών(Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Ανδρέας Παπανδρέου, Χαρίλαος Φλωράκης) υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Χρήστο Σαρτζετάκη, αποφασίστηκε ο σχηματισμός οικουμενικής κυβέρνησης με πρωθυπουργό τον διαπρεπή οικονομολόγο Ξενοφώντα Ζολώτα. Η κυβέρνηση Ζολώτα ορκίστηκε στις 23 Νοεμβρίου 1989 και παρέμεινε στην εξουσία μέχρι τις 12 Φεβρουαρίου 1990. Η κυβέρνηση Ζολώτα όμως διατηρήθηκε ως κυβέρνηση προσωπικοτήτων, ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία επρόκειτο να ολοκληρωθεί μετά τη διενέργεια νέων βουλευτικών εκλογών.

Το ΠΑΣΟΚ και ο Συνασπισμός ψήφισαν τον Χρήστο Σαρτζετάκη στην πρώτη ψηφοφορία, ενώ στη δεύτερη το ΠΑΣΟΚ ψήφισε τον Ιωάννη Αλευρά και ο Συνασπισμός τον Χρήστο Σαρτζετάκη. Χωρίς τη σύμπραξη της Νέας Δημοκρατίας( οι βουλευτές της δήλωσαν παρόντες) δεν μπορούσε να εκλεγεί Πρόεδρος(απαιτούμενη πλειοψηφία 180 ψήφων, βάσει του Συντάγματος) και έτσι η χώρα οδηγήθηκε στις πρόωρες εκλογές της 8ης Απριλίου 1990.

Η Νέα Δημοκρατία κατάφερε τελικά με τη συνεργασία του βουλευτή τη ΔΗΑΝΑ και ενός μειονοτικού βουλευτή να σχηματίσει κυβέρνηση. Στη συνέχεια πρότεινε για Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Μετά από δύο ψηφοφορίες και με την υποστήριξη της Νέας Δημοκρατίας, της ΔΗΑΝΑ και δύο μειονοτικών βουλευτών(στην τελευταία ψηφοφορία χρειάζονταν σύμφωνα με το Σύνταγμα 151 ψήφοι) ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επανεξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα των εκλογών της 8ης Απριλίου 1990:

Νέα Δημοκρατία 46,88% και 150 έδρες

ΠΑΣΟΚ 38,61% και 123 έδρες

Συνασπισμός 10,28% και 19 έδρες

Συνδυασμός ΠΑΣΟΚ-ΣΥΝ( για μονοεδρικές) 1,02% και 4 έδρες

Οικολόγοι εναλλακτικοί 0,77% και 1 έδρα

Εμπιστοσύνη-Πεπρωμένο(μειονοτικοί Θράκης) 0,70 και 2 έδρες

ΔΗΑΝΑ 0,67% και 1 έδρα

Η πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη

Η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη πορευόταν με ισχνή πλειοψηφία και έχοντας να αντιμετωπίσει τις κοινωνικές αντιδράσεις από την οικονομική της πολιτική, αλλά και συγκρούσεις στο εσωτερικό της. Στην Αριστερά, οι διαφωνίες μεταξύ ανανεωτικών και ορθόδοξων κομμουνιστών, είχαν ως αποτέλεσμα την αποχώρηση του ΚΚΕ( με γγ πλέον την Αλέκα Παπαρήγα) από τον Συνασπισμό το 1991.

Το 1992 ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Παπανδρέου αθωώθηκε πανηγυρικά για τις κατηγορίες στην υπόθεση Κοσκωτά και ζητούσε επίμονα εκλογές. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δεν είχε βέβαια την πρόθεση να ικανοποιήσει το αίτημά του, αλλά το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων επιτάχυνε τις εξελίξεις.

Το ζήτημα της επίσημης ονομασίας των Σκοπίων, προκάλεσε διαδηλώσεις στην Ελλάδα και ενώ ο τότε πρωθυπουργός εμφανιζόταν διαλλακτικός και έτοιμος για διαπραγματεύσεις, ο υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς ήταν ανένδοτος. Λόγω της διαφωνίας των δύο ανδρών, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ζήτησε και έλαβε την παραίτηση του υπουργού του τον Απρίλιο του 1992. Τον Οκτώβριο του 1992 ο Αντώνης Σαμαράς παραιτήθηκε από την βουλευτική του ιδιότητα και στις 30 Ιουνίου ανακοίνωσε την ίδρυση της "Πολιτικής Άνοιξης"(ΠΟΛΑΝ). Στις 6 Σεπτεμβρίου απέσυρε τη στήριξή του από την κυβέρνηση Μητσοτάκη και στις 7 Σεπτεμβρίου, ο προσκείμενος στον Αντώνη Σαμαρά βουλευτής Ηλείας της ΝΔ Στέφανος Στεφανόπουλος ανακοίνωσε στον πρόεδρο της βουλής την ανεξαρτητοποίησή του.

Το τέλος της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ήρθε όταν ο βουλευτής Κιλκίς της ΝΔ Γιώργος Συμπιλίδης ανακοίνωσε με τη σειρά του ότι έπαυε να στηρίζει την κυβέρνηση.

Οι εκλογές του Οκτωβρίου του 1993 σημαδεύτηκαν από την μεγάλη νίκη του ΠΑΣΟΚ. Επρόκειτο για προσωπική επιτυχία του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος πήρε μια τρίτη ευκαιρία περνώντας μέσα από τις συμπληγάδες των σκανδάλων, αλλά και των προβλημάτων υγείας. Μεγάλη έκπληξη αποτέλεσε η πολύ καλή επίδοση του νεοσύστατου κόμματος του Αντώνη Σαμαρά που μπήκε με άνεση στη βουλή, αλλά και το ότι ο Συνασπισμός δεν κατάφερε να ξεπεράσει το όριο του 3% και έμεινε εκτός κοινονοβουλίου.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα των εκλογών της 10ης Οκτωβρίου 1993:

ΠΑΣΟΚ 46,88% και 170 έδρες

Νέα Δημοκρατία 39,30% και 111 έδρες

ΠΟΛΑΝ 4,87% και 10 έδρες

ΚΚΕ 4,54% και 9 έδρες

Συνασπισμός 2,97%

Η διαδοχή στο ΠΑΣΟΚ και οι πρόωρες του 1996

Το 1995 το ΠΑΣΟΚ ξεπερνά τον σκόπελο της προεδρικής εκλογής και με την υποστήριξη της ΠΟΛΑΝ εκλέγει Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Κωστή Στεφανόπουλο. Τα προβλήματα όμως της κυβέρνησης είναι πολλά, καθώς η εσωκομματική αμφισβήτηση προς τον ασθενή πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου και το "περιβάλλον" του εντείνεται. Στις 20 Νοεμβρίου 1995 ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ μεταφέρεται εσπευσμένα στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο με λοίμωξη του αναπνευστικού. Ο Άκης Τσοχατζόπουλος αναλαμβάνει χρέη πρωθυπουργού, ενώ η αντιπολίτευση δικαιολογημένα κάνει λόγο για ακυβερνησία της χώρας, καθώς η κατάσταση της υγείας του Ανδρέα Παπανδρέου επιδεινώνεται. Τελικά, μετά από πολλές πιέσεις ο Ανδρέας Παπανδρέου υπογράφει στις 15 Ιανουαρίου 1995 στο νοσοκομείο την παραίτησή του. Μετά από εσωκομματικές εκλογές στις 18 Ιανουαρίου ο Κώστας Σημίτης αναλαμβάνει την πρωθυπουργία. Είναι η δεύτερη φορά που αναδεικνύεται πρωθυπυοργός στο μέσο κοινοβουλευτικής περιόδου, μετά το 1980, όταν έγινε πρωθυπουργός ο Γεώργιος Ράλλης και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μεταπήδησε στην Προεδρία της Δημοκρατίας.

Στις 21 Μαρτίου 1996, ο Ανδρέας Παπανδρέου πήρε εξιτήριο από το "Ωνάσειο", αλλά ήταν φανερό πως δεν μπορούσε πλέον να ασχοληθεί ενεργά με την πολιτική. Τέσσερις ημέρες πριν την έναρξη των εργασιών του 4ου συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ, στις 23 Ιουνίου ο Ανδρέας Παπανδρέου έφυγε από τη ζωή. Στο συνέδριο, ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης εξελέγη πρόεδρος του κινήματος και τον Αύγουστο ζήτησε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη διάλυση της βουλής.

Ο κ. Σημίτης δικαιολόγησε την απόφασή του λέγοντας ότι χρειαζόταν μια κυβέρνηση με νωπή λαϊκή εντολή ώστε να επιτευχθούν στόχοι σχετικοί με τη θέση της χώρας στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια και με την επιτάχυνση του εκσυγχρονισμού. Σημαντικότερος όμως λόγος που επικαλέστηκε ο πρωθυπουργός ήταν για άλλη μια φορά οι ελληνοτουρκικές σχέσεις που είχαν επιδεινωθεί μετά και τη δολοφονία δύο Εληνοκυπρίων(του Τάσου Ισαάκ και του Σολωμού Σολωμού) από τους "Γκρίζους Λύκους". Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι ο Κώστας Σημίτης εκείνη την περίοδο δεν ήταν πρωθυπουργός εκλεγμένος από το λαό, κάτι που ίσως έπαιξε ρόλο για τις πρόωρες εκλογές.

Η προεκλογική περίοδος γενικά διεξήχθη σε ήρεμο κλίμα με τους χειρισμούς του ΠΑΣΟΚ στην κρίση των Ιμίων να είναι ένα από τα κύρια θέματα αντιπαράθεσης.

Τα αποτελέσματα των εκλογών έδειξαν ότι η Νέα Δημοκρατία με αρχηγό τον Μιλτιάδη Έβερτ δεν κατάφερε να επωφεληθεί από την κυβερνητική φθορά του ΠΑΣΟΚ και την απώλεια του ιδρυτή του. Αξίζουν επίσης προσοχής η επιστροφή του ΣΥΝ στη βουλή, η είσοδος του ΔΗΚΚΙ(Δ. Τσοβόλας) και η αποτυχία της ΠΟΛΑΝ του Αντώνη Σαμαρά.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα των εκλογών της 22ας Σεπτεμβρίου 1996:

ΠΑΣΟΚ 41,49% και 162 έδρες

Νέα Δημοκρατία 38,12% και 108 έδρες

ΚΚΕ 5,61% και 11 έδρες

Συνασπισμός 5,12% και 10 έδρες

ΔΗΚΚΙ 4,43% και 9 έδρες

ΠΟΛΑΝ 2,94%

Οι εκλογές της φωτιάς

Το καλοκαίρι του 2007 η χώρα δοκιμαζόταν από τις πυρκαγιές. Τον Ιούνιο, μεγάλη φωτιά είχε καταπιεί χιλιάδες στρέμματα στην Πάρνηθα, ενώ τον Αύγουστο οι πυρκαγιές στην Ηλεία είχαν ως αποτέλεσμα δεκάδες νεκρούς, καμένα δάση και σπίτια. Εν τω μεταξύ ο πρωθυπουργός κ. Κώστας Καραμανλής, που ήταν ο μεγάλος νικητής απέναντι στον Γιώργο Παπανδρέου(διαδέχθηκε τον Κ. Σημίτη) στις εκλογές του 2004, είχε προσφύγει και πάλι στις κάλπες.

Η κυβέρνηση Καραμανλή βρισκόταν στο τρίτο χρόνο διακυβέρνησής της, με το σύνθημα "σεμνότητα και ταπεινότητα" να χάνει τη δυναμική του εξαιτίας των σκανδάλων και την επανίδρυση του κράτους να μην προχωρά με γρήγορους ρυθμούς. Παράλληλα οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι ο λαός δεν είχε καμία εμπιστοσύνη στο ΠΑΣΟΚ και τον αρχηγό του και ήταν ευκαιρία για τον κ. καραμανλή να ανανεώσει τη θητεία του πριν χειροτερέψουν τα πράγματα.

Έτσι, ο πρωθυπουργός ζήτησε στις 17 Αυγούστου 2007 από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια τη διάλυση της Βουλής και τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στις 16 Σεπτεμβρίου, επικαλούμενος ως εθνικό θέμα τις μεταρρυθμίσεις στην παιδεία και την οικονομία και κυρίως την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2008, που θα ήταν "ένα κρίσιμο έτος".

Η προεκλογική περίοδος σημαδεύτηκε από τις φονικές πυρκαγές στην Ηλεία, αλλά η γρήγορη αντίδραση της κυβέρνησης ως προς τις αποζημιώσεις των πληγέντων, η συνήθεια του λαού να δίνει "δεύτερη ευκαιρία" στον εκάστοτε πρωθυπουργό και ο χωρίς πειθώ λόγος του ΠΑΣΟΚ, οδήγησαν σε μια μεγάλη νίκη της Νέας Δημοκρατίας. Αξίζει να σημειωθεί η άνοδος των ποσοστών της Αριστεράς, η είσοδος στη βουλή του ΛΑΟΣ του Γ. Καρατζαφέρη, αλλά και η εσωκομματική τρικυμία που προκάλεσε το αποτέλεσμα στο ΠΑΣΟΚ με τον Ευ. Βενιζέλο να διεκδικεί την ηγεσία του κόμματος από τον Γ. Παπανδρέου, ο οποίος όμως μετά από ψηφοφορία παρέμεινε στη θέση του.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα των εκλογών της 16ης Σεπτεμβρίου 2007:

Νέα Δημοκρατία 41,83% και 152 έδρες

ΠΑΣΟΚ 38,10% και 102 έδρες

ΚΚΕ 8,15% και 22 έδρες

ΣΥΡΙΖΑ 5,04% και 14 έδρες

ΛΑΟΣ 3,80% και 10 έδρες