Σφοδρή Αυτοκριτική

Γράφει για την "Παρέμβαση"

ο Γιώργος Γιούλος 

Διαβάζουμε στις εφημερίδες ότι ο Πρωθυπουργός της χώρας στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος του, σύμφωνα με το ρεπορτάζ[1], «άσκησε σφοδρή κριτική στην αριστερά».

Αυτή η σφοδρή κριτική συνοψίζεται από την αρθρογραφία στα πιο κάτω ερωτήματα:

• -          Είναι αριστερή πολιτική να κληρονομείς χρέη στις επόμενες γενιές;
• -          Είναι προοδευτικό να επιτρέπεις σε κάποιον να βγαίνει σε σύνταξη στα 45 σε βάρος των υπολοίπων;
• -          Είναι αριστερή πολιτική οι σχέσεις εξάρτησης μεταξύ του κράτους και επιχειρηματιών ή με τους αγρότες μέσω επιχορηγήσεων;

Η κριτική συνεχίστηκε με τις ακόλουθες διαπιστώσεις:

-          Αριστερά και πρόοδος δεν είναι η ανομία αλλά η ευνομία.

-          Δεν είναι να επενδύεις σε μια κοινωνία μπάχαλο, δεν είναι τα προνόμια για λίγους αλλά το δικαίωμα σε όλους.

Δεν είμαστε σε θέση να διαπιστώσουμε κατά πόσον ήταν σφοδρή η όχι κριτική του Πρωθυπουργού αλλά μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι ήταν οτιδήποτε άλλο εκτός από κριτική. Ήταν μια σειρά συνθημάτων και φράσεων χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο οι οποίες δείχνουν αρχικά ότι η ομάδα που γράφει τις ομιλίες του Πρωθυπουργού είναι πολύ χαμηλού επιπέδου. Δεν κατανοεί τι γράφει ...αλλά ούτε γιατί το γράφει. Και βέβαια το πρόβλημα αυτής της ανικανότητας μετατρέπεται σε πρόβλημα πολιτικής όταν συνδέεται με μια πολιτική, δημόσια ομιλία του Πρωθυπουργού. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικός όταν κάνει τέτοιου τύπου «κριτική».

Έτσι, όταν αναρρωτιέται αν είναι αριστερή πολιτική να κληρονομείς χρέη στις επόμενες γενιές στην ουσία φαίνεται να αγνοεί αυτό που γνωρίζουν πολύ καλά όλοι όσοι ασχολούνται με την οικονομική επιστήμη αλλά και με την καθημερινή οικονομία, ότι ο δανεισμός είναι εργαλείο, και μάλιστα στα σωστά χέρια και με σωστή στρατηγική είναι εργαλείο ανάπτυξης.

Εκτός αυτού, αν αντιστρέψουμε το ερώτημα και ρωτήσουμε: ποιός αποφάσιζε για το ύψος και τη χρήση των δανείων τα τελευταία 30 χρόνια; η απάντηση σίγουρα δεν είναι η αριστερά.

Όταν ρωτάει αν είναι προοδευτικό να επιτρέπεις σε κάποιον να βγαίνει σε σύνταξη στα 45 σε βάρος των υπολοίπων ξεχνάει δύο σχετικές διαστάσεις του προβλήματος. 
Πρώτη διάσταση, με ποιόν τρόπο έχουν εξαφανιστεί, ιστορικά, τα αποθεματικά των ταμείων και δεύτερον ποιοί έχουν ως κυβέρνηση προωθήσει τέτοιου τύπου νομοθεσία τα τελευταία 30 χρόνια και για ποιούς εργαζόμενους. Η απάντηση επίσης δεν είναι οι εργαζόμενοι ή η αριστερά. Η παλιομοδίτικη έκφραση κομματική νομεκλατούρα ή η ακόμη πιο οικολογική «πρασινοφρουροί» μπορεί σε κάποιους παλιότερους να θυμίσει κάτι.

Το τρίτο ερώτημα είναι στην πραγματικότητα αστείο. Πότε και ποιοί πολιτικοί χώροι δημιούργησαν, στήριξαν και συνεχίζουν να στηρίζουν την σχέση εξάρτησης μεταξύ κράτους και επιχειρηματικών συμφερόντων είναι ένα ερώτημα που ακόμη και αν το απαντήσουν όλοι οι πολίτες, σίγουρα δεν θα βρεθεί ούτε ένας να απαντήσει η αριστερά. Μόνο ο Πρωθυπουργός της χώρας. Μάλλον αυτός ξέρει καλύτερα.

Για το «ερωτικό τρίγωνο» κράτους, αγροτών και επιδοτήσεων είναι καλύτερα τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και το ΠΑΣΟΚ να σταματήσουν να αναζητούν τους υπεύθυνους στην αριστερά και να μελετήσουν τα αρχεία της Ιπποκράτους.

Περνώντας τώρα στις διαπιστώσεις ή καλύτερα στις φράσεις χωρίς σημασία παρατηρούμε ότι για τον Πρωθυπουργό αριστερά και πρόοδος δεν είναι η ανομία αλλά η ευνομία καθώς επίσης ότι δεν είναι να επενδύεις σε μια κοινωνία μπάχαλο, δεν είναι τα προνόμια για λίγους αλλά το δικαίωμα σε όλους.

Η ανομία και η ευνομία χωρίς αξιακό πλαίσιο αναφοράς είναι έννοιες κενές περιεχομένου. Για παράδειγμα σε αξιακό πλαίσιο εξόντωσης όσων δεν συμφωνούν με την άποψη της κυρίαρχης εξουσίας η πρόοδος συνδέεται με την ανομία. Κάτι για το οποίο πολλοί στο ΠΑΣΟΚ είναι περήφανοι, μεταξύ των οποίων και ο πρώην Πρωθυπουργός, όσον αφορά τη δράση τους κατά την περίοδο της δικτατορίας.

Η κοινωνία «μπάχαλο» είναι μια λεκτική εφεύρεση, ένα γλωσσικό παιχνίδι που ελάχιστη σχέση έχει με την κοινωνική πραγματικότητα. Ας υποθέσουμε όμως ότι υπάρχουν κάποια κοινωνικά υποσυστήματα «μπάχαλο». Ποια είναι αυτά ή ποιά θα μπορούσαν να είναι αυτά; Μήπως το κράτος «μπάχαλο», μήπως το πολιτικό σύστημα «μπάχαλο», μήπως το νομοθετικό πλαίσιο «μπάχαλο», μήπως η κρατική οικονομία «μπάχαλο», μήπως η κρατική εκπαίδευση «μπάχαλο», μήπως το σύστημα υγείας «μπάχαλο»; Ποιά λοιπόν κοινωνικά υποσυστήματα αντιλαμβάνεται ο Πρωθυπουργός ως «μπάχαλο» και ως αποτέλεσμα της επιρροής της αριστεράς;

Τέλος, το δικαίωμα για όλους σε αντιπαράθεση με τα προνόμια για λίγους ως βάση προόδου είναι τέτοιου τύπου γενικολογία που δεν μπορεί να τεθεί σε συζήτηση. Σε γενικές γραμμές και μόνο για την ευρύτερη συζήτηση διαπιστώνουμε το ακριβώς αντίθετο, δηλαδή έναν διαρκή περιορισμό των γενικών δικαιωμάτων και μια τάση παγίωσης και επέκτασης των προνομίων για τους λίγους. Όλοι οι πολίτες βιώνουν ένα σταδιακό περιορισμό τόσο των δικαιωμάτων στην εργασία, στην υγεία, στην υγεία, στην κοινωνική ασφάλιση, όσο και μια διαρκή παρουσία προνομίων για λίγους οι οποίοι έχουν μεγαλύτερη ή μικρότερη σύνδεση με την πολιτική εξουσία. Είναι σαφές ότι η αριστερά δεν έχει συντελέσει ούτε στην περιστολή των δικαιωμάτων των πολλών ούτε στην προνομιακή μεταχείριση των λίγων.

Η αριστερά, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις άλλες δυτικού τύπου δημοκρατίες, έχει τα δικά της προβλήματα. Ωστόσο, η «σφοδρή επίθεση» του Πρωθυπουργού δεν αφορούσε την αριστερά και τα προβλήματά της αλλά μάλλον τον ίδιο και τον πολιτικό σχηματισμό που εκπροσωπεί. Εκτός αν πιστεύει ότι αυτός ο πολιτικός σχηματισμός είναι η αριστερά, οπότε ο σωστός τίτλος της αρθρογραφίας θα ήταν «σφοδρή αυτοκριτική». Τότε όμως θα είχαμε και κάθε δικαίωμα να πιστεύουμε ότι ζούμε σε μια αριστερού τύπου ή καλύτερα σε μια σοσιαλιστική ουτοπία.

---

[1] http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=1926419,