Το 1998 ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών είχε ανέβει από τις 900 στις 2.500 μονάδες περίπου.
Το ενδιαφέρον μόλις είχε αρχίσει να ξεπερνά στα στενά όρια των συνηθισμένων ενασχολούμενων με το «ευαγές» της οδού Σοφοκλέους
. Αν έλεγε κάποιος τότε πως σε ένα χρόνο θα χτύπαγε τις 6.500 μονάδες και λίγους μήνες αργότερα το 99% των εμπλεκομένων θα...
είχε χάσει τα αυγά και τα πασχάλια μόνο χλευασμούς θα εισέπραττε.
Από τις 4.000 μέχρι τις 6.500 οι άσχετοι με μερικούς μήνες εμπειρία έκαναν υποδείξεις στους σχετικούς που προσπαθούσαν να συστήσουν ψυχραιμία και το αστείο της υπόθεσης είναι πως δικαιώνονταν. Το δυσκολότερο στο χρηματιστήριο δεν είναι να βγάλει κάποιος χρήματα, το δύσκολο είναι να τα διατηρήσει.
Μάλιστα όσο πιο ανώριμος και άσχετος με το «άθλημα» είναι τόσο περισσότερα κερδίζει. Αυτή η κατηγορία η οποία είναι συντριπτική αριθμητικά μόνο από τύχη μπορεί να μην χάσει, όχι τα κέρδη και το κεφάλαιο που ξεκίνησε αλλά και το ξεχασμένο σπίτι του παππού...
Θυμάμαι τον Ιούνη ή Ιούλη του ’99 τον πρωτοσέλιδο τίτλο της εφημερίδας που εργαζόμουν τότε με τίτλο υπάρχουν και μετοχές «φούσκες» στο χρηματιστήριο και το κύμα αντίδρασης που προκάλεσε. Το τηλεφωνικό κέντρο είχε σπάσει, ενώ ομάδες επενδυτών ρωτούσαν δικηγόρους για το πώς μπορούν να κινηθούν εναντίον για πρόκληση ζημιάς.
Για να μην πολυλογούμε τότε είχαμε αναδείξει το παράδειγμα μιας εταιρείας που είχε μια μυθώδη χρηματιστηριακή αξία, ενώ η επιχείρηση δεν διέθετε δραστηριότητα ούτε γραφεία. Ολόκληρη η ύπαρξή της συνίστατο σε μια τσάντα που περιείχε το καταστατικό, το μητρώο και κάποια ακόμη σχετικά έγγραφα, ένα κινητό τηλέφωνο και μια σφραγίδα.
Την επόμενη ετέθη σε αναστολή για την προστασία του κοινού, αλλά οι μετοχές της άλλαξαν χέρια εκτός χρηματιστηρίου σε χαμηλότερες τιμές αλλά και πάλι αστρονομικές για τα δεδομένα της εταιρείας. Με ρωτούσαν. Απαντούσα επιφυλακτικά, αλλά θεωρούσαν την επιφυλακτικότητα απότοκο κάποιας στράτευσης εναντίον της συγκριμένης μετοχής στα πλαίσια της εξυπηρέτησης κάποιων σκοτεινών συμφερόντων, που ήθελαν να την θέσουν εκτός διαπραγμάτευσης για να την αγοράσουν κοψοχρονιά...
Φυσικά η μετοχή δεν επανήλθε ποτέ και όσοι την αγόρασαν έστω πολύ χαμηλότερα εξωχρηματιστηριακά έχασαν τα λεφτά τους. Κάποιοι ενδεχομένως που τα είχαν τοποθετήσει όλα εκεί να καταστράφηκαν πριν αρχίσει να σκάει η «φούσκα». Φυσικά το επεισόδιο αυτό, αν και πρωτοσέλιδο ξεχάστηκε, αντίθετα με κάποια άλλα που αποδείχτηκαν άστοχα...
Η ιστορία των διακυμάνσεων του χρηματιστηρίου είναι ο καθρέφτης της ψυχής των ανθρώπων που το απαρτίζουν. Τα εύκολα κέρδη δύσκολα διατηρούνται, μέχρι και οι τραπεζίτες το έχουν αντιληφθεί τώρα, χρειάστηκε όμως να προκύψει το 2008 και η ελληνική χρεοκοπία του 2010. Τα μάθημα της «φούσκας» του ’99 που ελάχιστοι έχουν πάρει, είναι πως το δύσκολο δεν είναι να αποκτήσεις πλούτο, αλλά να τον διατηρήσεις.
Οι τυχαίες συγκυρίες αλλά και η άγνοια πολλές φορές δημιουργούν πλούτο. Τα πετρέλαια... Θυμήθηκα την ιστορία της Θεσσαλικής το καλοκαίρι του 1999 διαβάζοντας συχνά για την ΑΟΖ και τις αμύθητες ποσότητες υδρογονανθράκων που κρύβει ο ελλαδικός χώρος.
Έστω πως βρεθούν μερικά... τρισεκατομμύρια ευρώ εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων. Γιατί αυτή η περίπτωση απότομου πλουτισμού θα είναι καλύτερη από εκείνη του ’99. Τι είναι αυτό που μας κάνει να πιστεύουμε πως αυτά που θα αποκτήσουμε εύκολα είμαστε ικανοί να τα διατηρήσουμε και δεν θα αποτελέσουν αιτία να βρεθούμε σε ακόμη χειρότερη θέση.
Τι είναι αυτό που μας κάνει να αισιοδοξούμε πως αν μας προκύψει ένα τρισ. χωρίς ανάλογη προσπάθεια θα το αξιοποιήσουμε προς όφελος μας; Η πολιτική ηγεσία του τόπου σύμπασα: μνημονιακή, αντιμνημονιακή, συστημική και αντισυστημική; Η δημόσια διοίκηση; Οι ένοπλες δυνάμεις που θα κληθούν να υπερασπίσουν από επιβουλές; Οι επιχειρηματική τάξη που θα κληθεί να το αξιοποιήσει; Τα συνδικάτα;
Η κοινωνία μας εν γένει; Καμιά από τις παραπάνω κατηγορίες δείχνει την ωριμότητα να διαχειριστεί με επωφελή τρόπο μια τέτοιου είδους «πυρηνική βόμβα» μερικών τρισ. ευρώ. Φυσικά όπως και στην περίπτωση της Θεσσαλικής του ’99 κάποιοι θα πιστέψουν πως αυτό το άρθρο αποτελεί υποβολή από συμφέροντα που θέλουν να επωφεληθούν του ορυκτού πλούτου της χώρας αντί πινακίου φακής.
Πόσο πασιφανές είναι πως τα καθέκαστα δεν είναι παρά τα λόγια της ίδιας θεατρικής παράστασης, απλά με άλλους ηθοποιούς κάθε φορά. Ως «ανάλγητος» πραγματιστής συνεχίζω να πιστεύω πως ο πλούτος και η ευημερία μιας κοινωνίας εξαρτώνται πρωτίστως από ζητήματα όπως η αξιοκρατία, η εργασία και η μόρφωση. Εν γένει οι άνθρωποι χωρίς δημιουργική αντιμετώπιση των αναγκών τους οπισθοχωρούν, δεν προοδεύουν
Κ.Στούπας capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου